آشنایی با انواع لوله پلی اتیلن
لوله پلی اتیلن یا PE Pipe، یک نوع لوله پلاستیکی است که از مادهای به نام پلی اتیلن ساخته شده است. پلی اتیلن یک پلیمر ترموپلاستیک است که به دلیل خواص مکانیکی، شیمیایی و فیزیکی بسیار مناسب، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. لولههای پلی اتیلن به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، ضربه، خوردگی، فشار، حرارت و اشعه UV مناسب برای انتقال فشار قابل توجه در آب، گاز، نفت، فاضلاب و غیره هستند.
همچنین لوله پلی اتیلن خیلی خوب برای استفاده در شبکههای آبرسانی و فاضلاب در مناطق کوهستانی، بدلیل این که با فشار آب بالا همچنان از شکستن جلوگیری میکنند، مورد استفاده قرار میگیرند.
کاربرد لوله پلی اتیلن
لولههای پلی اتیلن به دلیل خواص فوقالعادهای که دارند، در صنایع مختلف و به عنوان جایگزینی برای لولههای سنتی استفاده میشوند. برخی از کاربردهای این لولهها عبارتند از:
- انتقال آب: لولههای پلی اتیلن برای انتقال آب در سیستمهای آبیاری، شبکههای آبرسانی، حوضچههای پرورش ماهی و تاسیسات صنعتی استفاده میشوند.
- انتقال گاز: این لولهها برای انتقال گازهای طبیعی، گاز شهری، گازای آتش نشانی و گازهای صنعتی به کار میروند.
- انتقال نفت و گاز: لولههای پلی اتیلن برای انتقال نفت و گاز در صنایع نفت و گاز استفاده میشوند.
- فاضلاب: این لولهها برای انتقال فاضلاب در شهرها و روستاها به کار میروند.
- صنعت: لولههای پلی اتیلن در صنایع مختلفی از جمله صنایع شیمیایی، داروسازی، کشاورزی و خودروسازی استفاده میشوند.
- ساختمان: لولههای پلی اتیلن در سیستمهای گرمایشی و سرمایشی ساختمان، سیستمهای آتش نشانی و برای انتقال آب و فاضلاب در ساختمانها استفاده میشوند.
مطالعه بیشتر: عوامل موثر بر طول عمر و کیفیت لوله پلی اتیلن
با توجه به خواص بینظیر پلی اتیلن و مزایایی که این لولهها در مقایسه با لولههای سنتی دارند، میتوان گفت که استفاده از آنها در صنایع مختلف و به خصوص در سیستمهای انتقال فشار قابل توجه مورد توجه قرار گرفته است.
انواع لوله های پلی اتیلن چیست؟
لولههای پلی اتیلن، یکی از انواع شناورهای پلیمری هستند و معمولاً برای انتقال سوخت، گاز، آب، فاضلاب، آبیاری و غیره به کار میروند. بر اساس کاربرد و نوع مصرف، انواع مختلفی از لولههای پلی اتیلن وجود دارد که به صورت خلاصه در زیر ذکر شدهاند:
- لوله پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE): این نوع لوله با چگالی بالا و سختی خوبی تولید میشود و معمولاً برای انتقال آب شرب، فاضلاب، گاز طبیعی و فاضلاب صنعتی به کار میرود.
- لوله پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE): این نوع لوله از پلی اتیلن همچون لوله پلی اتیلن گازی با چگالی کمتری تولید میشود و معمولاً برای انتقال گاز و آب به کار میرود.
- لوله پلی اتیلن با چگالی پایین (LDPE): این نوع لوله با چگالی پایینتری نسبت به HDPE تولید میشود و معمولاً برای انتقال آب و مواد شیمیایی کم خطر به کار میرود.
- لوله پلی اتیلن پایپ (PEX): این نوع لوله برای سیستمهای گرمایشی و سرمایشی استفاده میشود و در برابر حرارت و فشار مقاومت بالایی دارد.
- لوله پلی اتیلن پلی بوتیل (PB): این نوع لوله برای انتقال گاز و آب به کار میرود و مقاومت بالایی در برابر شعله و باراندازی دارد.
با توجه به نوع و کاربرد لوله، سایز و ابعاد مختلفی نیز برای هر نوع وجود دارد.
معایب لوله های پلی اتیلن چیست؟
استفاده از لوله های پلی اتیلن نسبت به سایر مواد لوله کشی، مزایای بسیاری دارد اما در کنار این مزایا، برخی معایب نیز وجود دارد که بهتر است به آنها نیز توجه کنیم. در زیر برخی از معایب لوله های پلی اتیلن ذکر شده است:
- افت فشار: این نوع لوله در برابر فشار آب ضعیفتر از لولههای فلزی مانند لولههای مسی و فولادی است. بنابراین، برای انتقال آب به فشار بالا و در فواصل بلند، نیاز به لولههای پلی اتیلن با قطر بزرگتر و یا نصب پمپ دارید.
- نامناسب برای برخی مواد: لوله های پلی اتیلن برای انتقال برخی مواد شیمیایی خاص، مانند بنزن و تولوئن، مناسب نیستند. در این موارد، باید از لولههای مناسبتری مانند لولههای پی وی سی (PVC) استفاده کرد.
- حساسیت به حرارت: لولههای پلی اتیلن، در برابر دما بسیار حساس هستند و در دماهای بسیار بالا یا پایین، از کیفیت خود از دست میدهند و ممکن است شکست خورده یا تغییر شکل دهند.
- آسیبپذیری در برابر نور خورشید: لوله های پلی اتیلن حساس به نور خورشید هستند و اگر در معرض آن قرار گیرند، ترک خوردگی و ضعف در لولهها ایجاد میشود.
- قابلیت نشت: لوله های پلی اتیلن در صورت برخورد با اشیاء تیز و تخریب سطح داخلی لوله، در معرض خطر نشت قرار دارند. بنابراین، در صورت نیاز به نصب این نوع لولهها، باید از ابزار مناسب و حرفهای استفاده شود.
مواد اولیه لوله پلی اتیلن
مواد اولیه استفاده شده در تولید لولههای پلی اتیلن شامل پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)، پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE) و پلی اتیلن با چگالی پایین (LDPE) میشود. مواد اولیه لوله پلی اتیلن از نفت خام تولید میشوند. در فرآیند تولید لولههای پلی اتیلن، ابتدا مواد اولیه پلیمری به همراه مواد افزودنی مانند آنتی اکسیدان، آنتی استاتیک و آنتی فوم به یکدیگر اضافه میشوند و سپس در دمای بالا و فشار بالا، تحت فرآیندی به نام اکستروژن، به شکل لولههایی شکل داده میشوند. در نهایت، لولههای تولید شده، با توجه به نوع کاربری، بستهبندی و در صورت نیاز به کاربران ارسال میشوند.
طول عمر لوله های پلی اتیلن
طول عمر لولههای پلی اتیلن به ویژگیهای مختلفی از جمله نوع پلی اتیلن، شرایط استفاده و نگهداری و کاربرد آنها بستگی دارد. با این حال، در شرایط مناسب، لولههای پلی اتیلن میتوانند تا 50 سال یا بیشتر نیز به صورت عملیاتی کار کنند. برای به دست آوردن عمر دقیق لولههای پلی اتیلن، باید به نکات زیر توجه کرد:
مطالعه بیشتر: کاربرد لوله پلی اتیلن در انتقال فاضلاب شهری، بین شهری و صنعتی
- شرایط نگهداری و استفاده لوله: برای حفظ عمر لولههای پلی اتیلن، باید از شرایط مناسب نگهداری و استفاده آنها اطمینان حاصل شود. به عنوان مثال، باید از مواد شیمیایی قوی، نور مستقیم آفتاب و درجه حرارت بالایی جلوگیری شود.
- شرایط محیطی: شرایط محیطی مانند دما، رطوبت، شوری و اسیدیته نیز بر روی عمر لولههای پلی اتیلن تاثیر میگذارد. برای استفاده در شرایط خاصی مانند محیط دریا، باید از لولههای پلی اتیلن با مقاومت بالاتر در برابر شوری و اسیدیته استفاده شود.
- نحوه نصب: نحوه نصب لولههای پلی اتیلن نیز بر عمر آنها تاثیر میگذارد. برای حفظ عمر لولهها، باید از نصابان ماهر و متخصص استفاده شود و از استفاده ابزارهایی که ممکن است لولهها را صدمه بزنند خودداری شود.
بنابراین، برای تعیین عمر دقیق لولههای پلی اتیلن، باید به نکات فوق توجه کرد و با توجه به شرایط محیطی و نحوه استفاده، برآورد دقیقی از عمر آنها ارائه داد.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت لوله های پلی اتیلن چیست؟
قیمت لولههای پلی اتیلن تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره میکنیم:
- نوع پلی اتیلن: قیمت لولههای پلی اتیلن به نوع پلی اتیلنی که استفاده میشود، وابسته است. پلی اتیلن با کیفیت بالاتر و ویژگیهای بهتر در برابر خوردگی، ضربه، حرارت، شوک، شیمیاییها و غیره، قیمت بالاتری دارد.
- ابعاد لوله: قطر و ضخامت لوله، به طور مستقیم بر روی قیمت آن تاثیر دارد. لولههای بزرگتر و ضخیمتر، قیمت بیشتری دارند.
- کاربرد: نوع کاربرد لوله نیز بر روی قیمت آن تاثیر میگذارد. برای کاربردهایی که نیاز به ویژگیهای خاصی مانند مقاومت در برابر خوردگی، شیمیاییها، ضربه، حرارت و غیره دارند، قیمت لوله بیشتر است.
- شرایط بازار: شرایط بازار و تقاضای موجود بر روی قیمت لوله تاثیر دارد. در شرایط بازار رقابتی، قیمت لولهها کاهش مییابد و برعکس در شرایط بازار تقاضای بالا، قیمت لولهها افزایش مییابد.
- شرایط تولید: شرایط تولید لوله نیز بر روی قیمت آن تاثیر میگذارد. اگر شرایط تولید سخت باشد، قیمت لولهها افزایش مییابد.
بنابراین، قیمت لولههای پلی اتیلن به عوامل متعددی وابسته است. در نهایت، برای انتخاب بهترین لوله با توجه به شرایط موجود، باید به همه این عوامل توجه کرد.
مطالعه بیشتر: طول عمر لوله پلی اتیلن آبیاری قطره ایی چقدر است؟
انواع گرید مواد اولیه لوله پلی اتیلن چیست؟
گرید مواد اولیه لوله پلی اتیلن بر اساس ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی آنها، به چند دسته تقسیم میشوند. برخی از گریدهای معمول مواد اولیه لوله پلی اتیلن عبارتند از:
- LDPE (Low-Density Polyethylene): این گرید، به دلیل چگالی پایین، انعطافپذیری بالا و همچنین خواص مقاومت به شکستن و پارگی، برای تولید لولههای انعطافپذیر استفاده میشود.
- LLDPE (Linear Low-Density Polyethylene): این گرید، به دلیل چگالی بینی، مقاومت به نشت گاز و مایعات، انعطافپذیری بالا و همچنین مقاومت بالا در برابر خوردگی، برای تولید لولههای صنعتی و برقی استفاده میشود.
- HDPE (High-Density Polyethylene): این گرید، به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، خوردگی و خوردگی، برای تولید لولههای فشار قابل توجه، صنعتی و آبرسانی استفاده میشود.
- MDPE (Medium-Density Polyethylene): این گرید، به دلیل ترکیب ویژهی خواص HDPE و LDPE، برای تولید لولههای فشار قابل توجه و مقاومت به ضربه، استفاده میشود.
هر یک از گریدهای مواد اولیه لوله پلی اتیلن، ویژگیهای خاصی دارند که بسته به نیاز مورد استفاده، گرید مناسب برای تولید لوله پلی اتیلن انتخاب میشود.
انواع گریدهای HDPE (پلی اتیلن با چگالی بالا) کدامند؟
انواع مختلفی از گریدهای HDPE (پلی اتیلن با چگالی بالا) وجود دارد که هر کدام خواص و کاربردهای خاص خود را دارند. برخی از رایج ترین گریدهای HDPE عبارتند از:
- PE63: این یک گرید با چگالی کم HDPE است که معمولاً برای کاربردهای آبیاری و کشاورزی استفاده می شود. که درحال حاضر تولید آن در پتروشیمی های سازنده پلی اتیلن سنگین اکستروژن منسوخ شده و دیگر تولید نمیشود
- PE 80: این یک گرید با چگالی متوسط از HDPE است که برای خطوط لوله تامین گاز و آب استفاده می شود.
- PE 100: این یک گرید با چگالی بالا از HDPE است که معمولاً برای خطوط لوله تامین گاز و آب و همچنین برای سیستم های فاضلاب و زهکشی استفاده می شود. که در حال حاضر اکثر پتروشیمی های ایران و سراسر دنیا این نوع گرید را در دستور کار تولید خود قرار داده اند .
- PE-RT: این یک درجه مقاوم در برابر درجه حرارت بالا از HDPE است که برای کاربردهای آب گرم و گرمایش استفاده می شود.
- HDPE UV Stabilized: این یک درجه از HDPE است که در برابر اشعه ماوراء بنفش تثبیت شده است و معمولاً برای کاربردهای بیرونی مانند لولهها و اتصالات برای سیستمهای آبیاری و تامین آب استفاده میشود.
هر یک از این گریدهای HDPE خواص و ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند که آن را برای کاربردهای خاص مناسب می کند. انتخاب گرید HDPE مناسب به نیازهای خاص کاربرد مانند دمای مورد انتظار، فشار، مقاومت شیمیایی و عوامل محیطی بستگی دارد.